ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ
Μρκ. 8, 34-9, 1
Η εβδομάδα που ξεκινάει από αύριο, αγαπητοί μου αδελφοί, η τέταρτη των Νηστειών, είναι το μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Φτάνουμε, δηλαδή, στα μέσα της νηστείας και της πνευματικής μας άσκησης. Είναι φυσικό να αισθανόμαστε κάποια κόπωση και είναι δίκαιο να πάρουμε μια ενίσχυση, για να συνεχίσουμε τον δρόμο μας. Αυτή την ενίσχυση μάς δίνει η Εκκλησία σήμερα, προβάλλοντάς μας να προσκυνήσουμε τον τίμιο Σταυρό. Μάς θυμίζει έτσι πως, αν εμείς κοπιάσαμε λίγο νηστεύοντας, ο Σωτήρας Χριστός πέθανε για την σωτηρία μας πάνω στον Σταυρό. Μάς δίνει να καταλάβουμε πως, αυτό που λέμε πνευματική ανακαίνιση και προκοπή, δεν μπορεί να γίνει παρά με σταύρωση του εαυτού μας. Έτσι, οι ιεροί πατέρες όρισαν να διαβάζεται στην σημερινή Θεία Λειτουργία η ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε πριν από λίγο, όπου ο Ιησούς μιλάει για αυταπάρνηση και για σταυρό.
Πρώτα είπε ο Κύριος ˝όποιος θέλει˝. Σ’ αυτά τα λόγια βλέπουμε πως ο Θεός κανέναν δεν αναγκάζει και κανέναν δεν υποχρεώνει να τον ακολουθήσει. Δεν καταργεί αυτό που μας έδωσε εκείνος∙ την ελευθερία. Αυτή η ελευθερία είναι το πολυτιμότερο δώρο του Θεού σε μας και το χαρακτηριστικότερο γνώρισμά μας. Ο Θεός θέλει η αρετή μας να είναι κατόρθωμα της θέλησής μας, να το θέλουμε δηλαδή να είμαστε καλοί, γιατί αλλιώς, αν η αρετή μας ήταν χωρίς τη θέλησή μας, δεν θα είχε καμιά αξία. Το ίδιο κι η σωτηρία μας. Αν δεν τη θέλουμε οι ίδιοι, δεν έχει καμιά αξία. Γι’ αυτό κι ο Θεός δεν μας την επιβάλλει. Το μόνο που μπορούμε εμείς να δώσουμε για την σωτηρία μας, ύστερα από την χάρη του Θεού, είναι η καλή μας θέληση, να θέλουμε να σωθούμε. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι η αγάπη του Θεού θέλει η σωτηρία μας να μην είναι έργο μόνο δικό του, αλλά και κατόρθωμα δικό μας.
Επιπλέον, το ˝όποιος θέλει˝ φανερώνει πως, όταν ο Χριστός καλεί τον κόσμο, δεν κάνει διάκριση μεταξύ των ανθρώπων. Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι, και τους καλεί όλους. Όταν πρόκειται για κείνο που ο Θεός δίνει για την σωτηρία των ανθρώπων, ο Ιησούς Χριστός τους καλεί όλους («δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς»)∙ όταν, όμως, πρόκειται για κείνο που οι άνθρωποι πρέπει να δώσουν για την σωτηρία τους, τότε ο Ιησούς Χριστός λέει ˝όποιος θέλει˝.
Από τη στιγμή, όμως, που ο άνθρωπος θα το θελήσει, που θα πάρει, δηλαδή, την απόφαση ν’ ακολουθήσει τον Χριστό, αμέσως τα πράγματα δυσκολεύουν: «ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει τον σταυρό του κι ας με ακολουθεί». Ο λόγος του Χριστού είναι σκληρός. Είναι λόγος που τον αντέχουν μόνο δυνατοί άνθρωποι∙ δυνατοί στο φρόνημα και την προαίρεση. Ο αληθινός χριστιανός είναι άνθρωπος ολοκληρωτικά δοσμένος στον Θεό. Ο αληθινός χριστιανός αρνείται τελείως τον εαυτό του, δηλαδή το θέλημά του, τον εγωισμό του, τις επιθυμίες του και τα εγκόσμια συμφέροντά του. Αληθινός χριστιανός είναι όποιος, καθώς ο Κύριός του, σηκώνει κι αυτός τον σταυρό του∙ και σταυρός είναι το χρέος, η ευθύνη, η θλίψη, η θυσία, η αγάπη. Όλα αυτά, με μια λέξη, είναι ο σταυρός.
Βέβαια, ο σταυρός είναι σταυρός. Όσο κι αν τον ομορφύνουμε, ο σταυρός παραμένει το ματωμένο ξύλο, το θανατικό όργανο, το σύμβολο της αυταπάρνησης και της θυσίας. Δεν κερδίζουμε τίποτα και λέμε λόγια στον αέρα, όταν θέλουμε να παρουσιάσουμε το κήρυγμα του σταυρού για εύκολο πράγμα. Το πιο προσωπικά υπεύθυνο, το πιο άξιο είναι να σηκώνουμε τον σταυρό μας και να πεθαίνουμε για τον Χριστό και το ευαγγέλιό του. Να πεθαίνουμε, όχι για να ωφεληθεί ο Χριστός, αλλά για να ζήσουμε εμείς. Αμήν.
